Powrót do listy„Wystrzałowy” Piknik Militarny!

Prawie 2000 gości odwiedziło w trakcie niedzielnego Pikniku Militarnego Skansen Rzeki Pilicy (filię MCK) w Tomaszowie Mazowieckim. Oprócz pięknej pogody niewątpliwymi atutami imprezy były liczne atrakcje z inscenizacją historyczną na czele.

„Atak czerwonoarmistów na strażnicę KOP – WRZESIEŃ 1939 r.” to inscenizacja wpisująca się w obchody 100-lecia Niepodległej, która przypomniała o tragicznych wydarzeniach sprzed 79 lat, kiedy to na walczącą z agresorem niemieckim Polskę, zdradziecko napadł Związek Radziecki. Na pierwszej linii ataku znalazły się wtedy strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza, obsadzone tylko szkieletową załogą, gdyż większość żołnierzy KOP- u została wcześniej skierowana do walki z Wehrmachtem.

Warto przypomnieć, że żołnierze KOP walczyli z Niemcami m.in. w obronie Wizny (dowódca kpt. Władysław Raginis) i Węgierskiej Górki (dowódca kpt. Tadeusz Semik) a z Sowietami w schronach Tynnego, w obronie Wilna i Grodna oraz zwycięskich bitwach pod Szackiem i Wytycznem. Większość z tych, którzy dostali się do niewoli rosyjskiej została zamordowana m.in. w trakcie zbrodni katyńskiej. W trakcie inscenizacji pokazane zostały m.in. epizody z codziennego życia „pograniczników”, bohaterska obrona strażnicy oraz szykany i zbrodnie Sowietów wobec wziętych do niewoli żołnierzy.

Ponieważ z przyczyn niezależnych od organizatorów nie udało się powtórzyć tej inscenizacji, druga pokazała epizody z początków wojny niemiecko-radzieckiej. Wtedy to, ci, którzy niecałe dwa lata wcześniej wspólnie dokonali IV rozbioru Polski, rozpoczęli śmiertelną walkę. Pokazano walkę między żołnierzami niemieckimi a próbującymi się przebić z okrążenia oddziałem Armii Czerwonej.

W rolę żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza wcielili się rekonstruktorzy z sekcji polskiej Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „Batalion Tomaszów”. Żołnierzy radzieckich odtwarzała Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Sałdaty”, natomiast żołnierzy Wehrmachtu – sekcja niemiecka SRH „Batalion Tomaszów”. Tomaszowscy rekonstruktorzy byli również współorganizatorami Pikniku Militarnego. „Sałdatów” wspierał Klub Miłośników Historii z Warszawy – sekcja ckm. Natomiast „pogranicznikom” pomagali koledzy ze Stowarzyszenia Historycznego Bataliony Obrony Narodowej „Wieluń”. Należy z uznaniem podkreślić, że wszystkie grupy wykazały się wielkim profesjonalizmem i zaangażowaniem, wzbudzając entuzjazm i otrzymując wielkie brawa od zgromadzonej publiczności.

Goście imprezy mogli też dokładnie zapoznać się z uzbrojeniem i wyposażeniem walczących we Wrześniu 1939 r. armii, pokazanym na założonych przez rekonstruktorów stanowiskach.

Niewątpliwą atrakcją była również możliwość wejścia i dokładnego obejrzenia jedynego na świecie opancerzonego ciągnika artyleryjskiego Luftwaffe. Przewodnikami na „Lufciku” byli rekonstruktorzy w umundurowaniu żołnierzy Luftwaffe, użyczając do zdjęć sprzęt wojskowy i dzieląc się swoją wiedzą o tych jednostkach wojskowych.

Na imprezę do Skansenu przybyli również zaprzyjaźnieni członkowie Stowarzyszenia Posiadaczy Pojazdów Zabytkowych „WETERAN” z Tomaszowa Maz. na swoich unikatowych, często posiadających jeszcze przedwojenną metrykę pojazdach.

Na tych, którzy chcieli odpocząć od „bitewnego” zgiełku czekały przysmaki oferowane przez Koło Gospodyń Wiejskich z Bukowca Opoczyńskiego. Było również coś dla ducha, ponieważ swoje wyroby zaprezentowali artyści z tomaszowskiego Stowarzyszenia Amatorów Plastyków, których obecność wpisała się już jako stały element wydarzeń w Skansenie. Nowością była „strefa cienia” za kamieniami młyńskimi, gdzie można było odpocząć na rozłożonych kocach – oczywiście wojskowych.

Dodatkową niespodziewaną atrakcją stał się występ zespołu „Wołyńskie Słowiki”. Repertuar, złożony głównie z pieśni patriotycznych, wywołał wielkie poruszenie wśród zgromadzonych, którzy nagrodzili zespół gromkimi brawami.

W ducha imprezy wpisała się niewątpliwie plenerowa wystawa użyczona Skansenowi przez Wirtualne Muzeum Kresy – Syberia z Warszawy, która powstała dzięki finansowemu wsparciu Kancelarii Senatu RP. Na kilkudziesięciu planszach przybliżona została historia KOP od jego powstania w roku 1924 do kampanii wrześniowej 1939 r. Zaprezentowano blisko 170 zdjęć archiwalnych, niejednokrotnie unikatowych, pochodzących z rozproszonych archiwów prywatnych i udostępnianych publicznie po raz pierwszy. Oficjalne i uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się na początku wrześniu br. w trakcie imprezy towarzyszącej Europejskim Dniom Dziedzictwa.

Prawdziwe „oblężenie” przeżywała strzelnica przygotowana przez elitarne Liceum Kadetów RP w Lipinach. Kadeci (Jakub Piechota i Artur Sobczak) wprost dwoili się i troili aby każdy próbujący swoich sił w strzelaniu z replik kałasznikowów do tarcz mógł bezpiecznie i z pełną satysfakcją skorzystać z tej nie lada gratki. Ponadto Jakub Piechota zaprezentował się w specjalnym stroju maskującym typu „krzak”, wzbudzając wielkie zainteresowanie publiczności.

Ogromne emocje towarzyszyły pokazom jazdy historycznego czołgu T-34/85. Przypomnijmy, że przybył on kilka lat temu do Skansenu jako depozyt Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Staraniem naszej placówki został pieczołowicie odrestaurowany i uruchomiony. Najwięcej wysiłku w jego „reanimację” włożyli członkowie Stowarzyszenia Klub Pancernych, którzy do dzisiaj profesjonalnie się nim zajmują. To dzięki ich wielkiemu zaangażowaniu i pracy udało się przeprowadzić wspomniane pokazy, wzbudzające bardzo duży entuzjazm wśród setek zgromadzonych gości. Ponadto Marek Łazarz (prezes Klubu Pancernych) z wielką znajomością rzeczy przybliżał zgromadzonym ciekawostki związane z tymi pancernymi kolosami, odpowiadając przy okazji na wiele pytań zainteresowanej publiczności.

Piknik Militarny w Skansenie wzbudził ogromne zainteresowanie, czego dowodem oprócz rekordowej frekwencji, są liczne zdjęcia i filmy opublikowane w rozmaitych mediach w tym internetowych. Jest to niewątpliwie przyczynek do wpisania Pikniku Militarnego jako imprezy cyklicznej w kalendarzu wydarzeń w Skansenie. Nie do przecenienia jest rola tego rodzaju imprez, gdzie przez dotknięcie „żywej historii”, można promować postawy patriotyczne i w atrakcyjny sposób przedstawiać historię młodemu pokoleniu, szczególnie w kontekście nadchodzących, ważnych dla naszego Narodu, rocznic historycznych.