Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów Miejska Biblioteka Publiczna oraz Fundacja Pasaże Pamięci zaproponowały niezwykłą podróż w czasie nt. „Kim jest Basia? Losy dzieci w tomaszowskim getcie”.
25 marca o godz. 19.00 na platformie Zoom śladem tytułowej Basi – ostatniej najmłodszej dziewczynki urodzonej w getcie ruszyło 40 uczestników spotkania.
W czasie lekcji otwartej widzowie poznali topografię getta. Mogli prześledzić losy najmłodszych mieszkańców od momentu narodzin, poznać imiona i nazwiska akuszerek odbierających porody, czy lekarzy ratujących dzieci w Szpitalu Miejskim. Maluchy i ich rodzice walczyli nie tylko z epidemiami tyfusu i świerzbu, głodem, strachem, ale przede wszystkim z wszechobecną, często nieuniknioną śmiercią. Próbowali ratować swoje pociechy stosując mniej lub bardziej skuteczne sposoby: od farbowania włosów, nauki katolickich modlitw, „przerzucania” dzieci na „drugą” stronę. Czasem podejmowali tragiczne decyzje o pozostawieniu ich z rodziną, aby wspólnie przetrwać najtrudniejsze chwile.
Uczestnicy wirtualnego spotkania poznali różne formy pomocy niesionej dzieciom. Dotyczyła ona wielu sfer życia: od żywnościowej po pedagogiczną. Pomoc świadczyli nie tylko Rada Starszych poprzez tworzone punkty dożywiania, zajęcia w świetlicach, Lutek Orenbach i Mały Teatr Sztuki, czy organizacje syjonistyczne, takie jak Ha-Szomer Ha-Cair czy tomaszowska Akiba.
Dr Justyna Biernat przytaczała wstrząsające relacje ocalałych świadków: Romy Bonieckiej, Haliny Czapig, Ireny Auerbach.
Nie wiemy, jak potoczyły się losy tytułowej Basi. Jednak dzięki spotkaniom takim, jak wczorajsze, 148 dzieci urodzonych za murami tomaszowskiego getta ożyło w naszej pamięci. Mamy nadzieję, że zostaną w niej na długo.
 |
 |
 |
