Loading ...
Uczniowie z ubogich rodzin i z niepełnosprawnościami wywołują u polskiej młodzieży największe współczucie, troskę i potrzebę pomagania. Mniej empatyczny i wykazujący obojętność stosunek ma młodzież do osób należących do wspólnoty religijnej i o odmiennej tożsamości płciowej. Rzecznik Praw Dziecka zaprezentował wyniki „Badania postaw i zjawiska przemocy w stosunku do grup marginalizowanych społecznie wśród nastolatków” podczas konferencji naukowej w Tomaszowie Mazowieckim.
Zlecone przez Rzecznika badanie przeprowadzono w szkołach ponadpodstawowych w całej Polsce. Z badania wynika, że młodzież w znacznej większości wykazuje przychylne postawy wobec osób reprezentujących grupy marginalizowane społecznie. Najbardziej – wobec osób z niepełnosprawnością i w nieco mniejszym stopniu wobec ubogich.
W stosunku do osób należących do mniejszości narodowych postawy nie różnią się znacząco od wartości odnotowanych dla osób neutralnych, nie charakteryzujących się żadną szczególną cechą. Ta grupa – neutralna – stanowiła w badaniu punkt odniesienia wobec grup marginalizowanych.
Postawy badanej młodzieży wobec osób ze wspólnoty religijnej odznaczają się częstszym ujawnianiem negatywnych emocji niż wobec osób neutralnych. Najmniej przychylne postawy są deklarowane wobec osób o odmiennej orientacji płciowej.
Wśród badanych uczniów zdarzały się deklaracje co do incydentów związanych z przemocą fizyczną – uderzenia lub popchnięcia – w stosunku do osób marginalizowanych społecznie. Jednak są to wartości na podobnym poziomie w przypadku każdej analizowanej grupy, w tym grupy neutralnej. Takie zachowania najrzadziej dotyczyły osób z niepełnosprawnością.
Według Rady Ekspertów przy Rzeczniku Praw Dziecka badanie potwierdza tezę o szkole nie tylko jako środowisku kształcącym, lecz także wychowawczym, w którym dokonuje się kształtowanie dojrzałych postaw w synergii rodziny i szkoły. W świetle uzyskanych wyników rekomendacją jest zatem podejmowanie tematów dotyczących grup marginalizowanych na lekcjach wychowawczych, wskazania na etyczne i moralne aspekty, a także inicjowanie działań wobec osób marginalizowanych w środowiskach lokalnych.
Wsparcia wymagają również nauczyciele. Kampania szkoleniowo-konsultacyjna mogłaby pomóc nauczycielom w podjęciu pomocnych działań w sytuacjach marginalizowania osób w środowisku uczniowskim, a co za tym idzie redukcji napięcia w przestrzeni społecznej.
Badaniem objęto łącznie reprezentacyjną próbę 3046 uczniów szkół ponadpodstawowych z całej Polski. Realizacja części zasadniczej badania przypadła na okres od końca czerwca do drugiej dekady lipca 2022 r.
Raport z badania postaw młodzieży robionego na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka
Raport z badania postaw młodzieży robionego na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka
