Loading ...
3 kwietnia 2020 minęła 90. rocznica śmierci Zygmunta Różyckiego, poety Młodej Polski.
Urodził się 7 grudnia 1883 r. we wsi Łęka (obecnie Dąbrowa Górnicza pow. olkuski). Był synem Jana Różyckiego herbu Rola i Filomeny z Zielińskich, którzy byli właścicielami miejscowego folwarku. Miał również dwie siostry: Helenę i Zofię.
Jego ojciec w latach 1884-1912 mieszkał i pracował jako notariusz w Tomaszowie Mazowieckim i był aktywnym uczestnikiem życia gospodarczego i kulturalnego naszego miasta. Współtworzył powstanie lokalnej Szkoły Handlowej jak również w 1902 r. zakładał stowarzyszenie „Lutnia”.
Ich domem rodzinnym była willa przy ul. św. Antoniego 24, w której do roku 2018 mieściła się Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna.
W naszym mieście Zygmunt Różycki spędził swoje lata dzieciństwa oraz młodości. Tutaj udzielał się jako aktor amator w miejskim klubie „Resursa” mieszczącym się wówczas w domu tkaczy przy ówczesnej ulicy Pilicznej. Od 1901 r. zamieszkał w Warszawie. Dostał posadę urzędnika kontroli dochodu Kolei Nadwiślańskiej . natomiast w latach dwudziestych XX wieku pracował jako referent w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. W październiku 1910 roku zawarł związek małżeński z Heleną Teofilą Głodkowską, jednak nie dochowali się dzieci.
Jednakże przede wszystkim był poetą piszącym poezje i wiersze. Jego pierwsze utwory poetyckie zostały wydane w Warszawie w 1911 r. w tomiku „Wybór Poezyj”, w którym umieszczone zostało 211 wierszy, poświęconych swojej ukochanej żonie jako „obłędne loty młodości”. Przedmową opatrzył je znany poeta okresu Młodej Polski – Kazimierz Przerwa- Tetmajer. Pisze w niej, między innymi, „…Zygmunt Różycki urodził się z darem słowa tak skończonym, tak pełnym jak się tylko prawdziwy stworzony poeta rodzić może. Wszyscy wiemy, że jest on artystą świetnej miary…”
Zygmunt Różycki wielokrotnie w swojej początkowej twórczości powracał do Tomaszowa i okolic pokazując w swej poezji jego piękno i okolic. I tak: w opublikowanym poemacie „Modre wody” wychwalał pejzaże Niebieskich Źródeł, w poemacie „Nad Pilicą” oraz w wierszu „ Tu ona kiedyś była” opiewał uroki naszej rzeki. W wierszu „Ze wspomnień” opisywał Groty Nagórzyckie, natomiast w wierszach „Pójdę na ciemne bory” oraz „Las śpi” opiewał uroki lasów spalskich. Szkoda, iż ta jego poezja, która promuje piękne rejony naszego miasta i okolic, je w obecnych czasach zapomniana.
Najbardziej znany jego utworem był wiersz „Na ust koralu”, który to został przebojem muzycznym lat 20 – ych XX wieku śpiewanym przez samego Jana Kiepurę.
Był również autorem książek dla dzieci, z których najbardziej znana to „Bajka o czarnoksiężniku i jego niegrzecznym synku”.
Należał do grupy artystów tzw. Młodej Polski, prezentował w owych czasach dość ekscentryczny, choć bardzo elegancki wygląd, który był typowy dla ówczesnej cyganerii, był również stałym bywalcem warszawskiej kawiarni „Udziałowa”.
W lipcu 1926 r. uwagi na bardzo ciężką chorobę musiał przejść na emeryturę, którą pomógł mu otrzymać Związek Literatów Polskich.
Ostatnie lata swojego życia spędził w niedostatku i zapomnieniu. Zmarł 3 kwietnia 1930 r. w szpitalu w Pabianicach i w tym mieście został pochowany.
Opracował Zygmunt Dziedziński
Na podstawie:
– wikipedia- Zygmunt Różycki-wikizaglebie.pl
– gazeta-życie Dąbrowy Górniczej- artykuł „ Tablica pamiątkowa Z. Różyckiego
– Emilian Leszczyński – „Teatr w Tomaszowie Mazowieckim”
